Podstawową formą nauczania na Wydziale Mechanicznym są zorganizowane zajęcia (wykłady, ćwiczenia, seminaria, projekty, laboratoria), ukierunkowane na realizację określonego zadania dydaktycznego w ustalonym czasie. Wprowadzenie kilka lat temu obok ocen za wiedzę, punktowego systemu (ECTS) definiującego wkład pracy studenta w opanowanie materiału sprawił, że obok wspomnianych tzw. godzin kontaktowych (zorganizowanych) duży nacisk kładzie się na samodzielność pracy studenta w bibliotece, przed komputerem w poszukiwaniu informacji w internecie, przygotowywaniu sprawozdań z laboratoriów, itp.

W zajęciach zorganizowanych uczestniczą nauczyciel i uczniowie. Każde spotkanie mistrza z uczniami jest niepowtarzalne, tj. takie, w którym odpowiednio do potrzeb dobierany jest styl i tempo zajęć. Nauczanie obok wiedzy przedmiotowej nakłada obowiązek wychowywania, poprzez omawianie treści spoza zakresu kursu, np. w rocznicę wydarzeń historycznych, na temat etyki, zachowanie, itp.

Nauczyciel uwzględniając wiedzę przedmiotową, ilość słuchaczy, ich wiek, miejsce i czas zajęć dobiera odpowiedni system dydaktyczny, w którym istotną rolę odgrywają dzisiaj systemy medialne. Przez system multimedialny należy rozumieć zbiór audiowizualnych środków technicznych, do którego zaliczyć można radio, telewizję, film, przeźrocza, komputery wraz z oprogramowaniem, itp. Wszystkie te środki są wykorzystywane z powodzeniem w procesie kształcenia na Wydziale Mechanicznym.

W ostatnim czasie rozpoczęto przygotowanie do kształcenia na odległość, zapewniające możliwość uczestnictwa w zajęciach dużych ilości osób w tym spoza uczelni, np. w ramach europejskich programów wymiany studentów. "Elektroniczny nauczyciel", tj. taki, który biegle posługuje się nowoczesnymi systemami ultimedialnymi to standard na Wydziale Mechanicznym. Treści merytoryczne przekazywane podczas zajęć są łatwo dystrybuowane do studentów, a kontakt "mailowy" zapewnia łatwość konsultacji również poza oficjalnymi godzinami spotkań.

Oryginalną inicjatywą Wydziału Mechanicznego było zapoczątkowanie studiów na kierunku MiBM w języku angielskim. Studia te rozpoczynają się po drugim roku i dla wybranej grupy 15-30 osób są realizowane według tego samego programu jak dla całego kierunku.

Studenci o dobrym przygotowaniu merytorycznym, którzy dają gwarancję samodzielności, wytrwałości i niezbędnego poziomu ambicji, mogą przejść w trakcie studiów na Indywidualny Program Studiów. Ta forma, z pewnością trudniejsza od tradycyjnej, daje jednak studentowi możliwość aktywnego wpływania na program własnych studiów i uwzględnienia swoich predyspozycji. Ze swej natury nie jest to powszechna metoda kształcenia, a jej adresatem są osoby silnie motywowane i zdolne do podjęcia ambitnych i oryginalnych zadań. Studenci IPS przygotowują i bronią dwie prace dyplomowe - z różnych dziedzin.

Wspierany przez środki z Unii Europejskiej, Wydział uczestniczy w realizacji licznych programów wymiany studentów i nauczycieli akademickich, dających obok studiowania w innym środowisku, możliwość poznania obcej kultury i zwyczajów, a także pogłębić umiejętności językowe. Obecnie najpopularniejszymi programami są Erasmus - Socrates i Leonardo. Od studentów wymaga się biegłej znajomości języka obcego kraju, do którego się udaje. Kryteria rekrutacyjne uwzględniają również oceny ze studiów, poziom wiedzy ogólnej i motywację studenta. Wyjazdy są jedno lub dwu semestralne. Naszymi partnerami są między innymi uczelnie: brytyjskie (Bristol, Nottingham, Coventry, Newcastle upon Tyn), niemieckie (Berlin, Drezno, Magdeburg, Wolfsburg, Darmstad, Freiberg, Karlsruhe, Stuttgart, Emden), francuskie (Douai, Nacy, Lille), czeskie (Brno, Liberec, Praga). Rokrocznie około 30 studentów korzysta z tej formy studiów.

Ciekawym rozwiązaniem są tzw. intensywne programy nauczania IP Socrates, podczas których w sposób skondensowany przekazuje się wiedzę z określonego tematu. Wydział uczestniczy w chwili obecnej w dwóch takich projektach poświęconych nowym paliwom samochodowym i układom napędowym (New fuels and drive systems in vehicles) gdzie partnerami zagranicznymi są uczelnie z: Antwerpii, Brukseli, Grazu, Kolonii, Tallina, Porto, Salonik, Turku. Pierwsze studia miały miejsce w 2005 roku i odbywały się w Antwerpii. Drugie w 2006, w uznaniu osiągnięć dydaktycznych i badawczych Komitet programowy projektu, a następnie Europejski Departament Edukacji i Kultury Programu Socrates powierzył Wydziałowi Mechanicznemu. Trzecia edycja programu odbędzie się w Austrii, również przy znaczącym udziale pracowników i studentów Wydziału.
Obecnie realizuje się nowy projekt "CarEcology", w ramach tzw. CD Projekt, którego celem jest opracowanie wspólnego - europejskiego kształcenia w zakresie motoryzacji z uwzględnieniem nowoczesnych technologii paliwowych i ochrony środowiska. Pracownicy wydziału są liderami w tym programie.
Od wielu lat jest organizowane kształcenie nt. współczesnych silników spalinowych podczas wyjazdowych tygodniowych seminariów w Wolsfburgu - centrum koncernu Volkswagen, ale również Instytutu Budowy Pojazdów, działającego w ramach Uniwersytetu Braunschweig/Wolfenbuettel. Inną formą regularnego projektu dydaktycznego jest kilku miesięczny coroczny wyjazd do uczelni niemieckich Emden- Wilhelmshaven- Oldenburg połączone z praktyką zawodową w fabrykach niemieckich.

W czasie trwania studiów istnieją różne formy dokształcania począwszy od konsultacji organizowanych w dodatkowych terminach poza zajęciami przez kadrę nauczycielską po studenckie wsparcie ze strony Konwentu Studenckiego Wydziału. Dokształcanie może być również rozumiane jako dodatkowa forma kształcenia po studiach. I w tej dziedzinie Wydział oferuje szeroką gamę kursów, szkoleń i regularnych studiów podyplomowych: zapewnienia jakości, spawalnictwa, diagnostyki samochodowej, eksploatacji maszyn, itp.

Poprzez badania naukowe, kadra akademicka może przekazywać wiedzę nie tylko teoretyczną,ale popartą własnym doświadczeniem. Wyniki większości prac znajdują zastosowania w przemyśle i gospodarce, spełniając wymagania tzw. prac rozwojowych i celowych. Wiele z nich osiąga spektakularne sukcesy, np. osiągające nagrody na krajowych i międzynarodowych targach i konkursach: pająk - maszyna o kinematyce równoległej, Cyber United, Wrocławik lub inne: kabina koparki KWK 1200M, czy też czerpaki do koparki do warstw trudnourabialnych - nagrodzone przez Prezesa Rady Ministrów Polski, typoszereg pomp i silników hydraulicznych PZ3 i PZ4 nagrodzony na Targach w Gdańsku i odznaczony znakiem Teraz Polska, złote medale na Targach Wynalazczości w Brukseli EUREKA za "zol-żelowe światłowody erbowe". Wśród tych prac znajdują się czysto studenckie jak chociażby nowatorska kosiarka do trawy, która "wykosiła" wszystkich konkurentów w 2005 roku w międzynarodowym konkursie firmy Briggs and Stratton.